Oku, İzle ve Düşün

Etiket: kültür

  • Fahreddîn Mubârekşâh’ın Şecere-i Ensâb adlı eseri

    Fahreddîn Mubârekşâh’ın Şecere-yi Ensâb adlı eseri Toplam 27 yaprak olup E. Denison Ross (1)  tarafından Tarikh-i Fakhru’d-din Mubarakshah ismi ile Londra’da yayınlanmıştır. Denison “. Doğu dilleri ve edebiyatlarına, İngiltere’de belki de kendi neslinden hiçbir İngiliz’in gösteremediği cesareti göstererek bu sahada elde ettiği kariyeri, gelecek nesillerin Doğu bilimlerine yönelmesi için cesaret ve şevk kaynağı oldu.” (2) Bu Eseri Farsça aslından Türkçeye Abdollah DODANGEH  (3) çevirmiştir. Eser Orta çağ Türk tarihi açısından oldukça önemlidir. Eserde Türkistan’da yaşayan Türk boylarının isimlerinden bahsedilmiş, geçim kaynakları, kültürleri, kullandıkları alfabeler hakkında bilgi verilmiştir.

    “Hz. Âdem (A. S.)’dan bu yana hiç kimse Türkler kadar padişahların gönlünü kazanıp yüksek mevkilere yükselmemiştir.

     …Görevinde çok başarılı olan Türk padişahı Afrasiyab’a göre: Türk sedefteki bir İnci gibidir; Denizin dibinde olduğu müddetçe değersiz iken oradan çıkınca gerçek kıymeti fark edilir…

     Padişahların taçlarının süslenmesinde, güzel hanımların boyunlarında ve kulaklarında onların güzelliklerini artırır.

     Türkler İslam’a sahip olmalarından dolayı çok zengin sayılırlar. Türkistan’ın diğer milletlerden üstün olmalarının bir sebebi de zaten budur.  

    Türklerin diğer milletlerden üstün olmalarının başka bir sebebi de dünyadaki hiçbir vilayet Türkistan’ın sahip olduğu vus’ate (ulaşım ağı-yerleşke) sahip değildir. Doğuda Çin sınırlarına, batıda ise Rum’a kadar uzanmaktadır.  Kuzeyde Yecuc ve Mecuc sınırına ve güneyde ise Hindistan’ın karlı dağlarına kadar uzanan geniş bir coğrafyayı içermektedir.

    …Türklerin bölgelerinde üretilen ürünler ve acayip eşya, sürekli olarak diğer bölgelere nakledilip pahalı fiyatlara satılmaktadır.  Buna örnek Tatar ve Tibet ve Huten saksısı, Çin kumaşı, kıymetli Türk yakutu, Tilki, Samur, Sincap gibi hayvanların kürkü, ayrıca şahin gibi av kuşları ve çok kuvvetli ve genç develer ve atlar satılmaktaydı…

    …Türklerin vilayeti olan Tokuzguz’da padişah sarayının çatısında çeşitli mücevherlerden yapılmış bir kule vardır ki, kilometrelerce uzaktan bile görünmektedir.  Halk ona tapar.  Çin padişahları ona taparlar ve kendilerini Türkistanlı sayarlar…

    Halk Arapçadan sonra Türkçenin en heybetli dil olduğuna inanır. Çünkü dönemin en iyi emirleri ve komutanları Türklerdir. Dolayısıyla bunlar çok zengindirler ve bunların maiyetinde çok sayıda asilzâdeler hizmet etmekte olup bu sayede itibar kazanmaktadırlar. Okuma yazma bilip kitaplara aşina olan diğer Türkler sihir ve astronomi ile ilgilenirler…Çocuklara yazı eğitimi verilir. Yazıları iki çeşittir: biri Soğd (soğdî ve diğeri ise Toğozğuzi (Oğuz) yazısıdır.

    Türkler hakkında bu tuhaf ve acayip bilgilerin verilmesinin sebebi, onların sahip olduğu özelliklerin diğer toplumlara nazaran üstün olduklarını göstermektir.”

    Kaynaklar :

    1. https://tr.wikipedia.org/wiki/Edward_Denison_Ross
    2. Mehmet Turgut BERBERCAN, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4(1): 061-076
    3.  (https://mimarsinan.academia.edu/AbdollahDodangeh/CurriculumVitae Abdollah DODANGEH, Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı: 188, Ekim 2010
  • Tartışma

    Tartışma

    Yazan : Özcan ATAR

    Tartışma usulünü çok iyi bildiğimi söyleyemem. Duygularımın bir anda göğüs kafesime baskı yapmasına engel olmakta zorluk çekerim. Muhatabım da benim gibi ise ortaya kupkuru bir gürültüden başka bir şey dökülmez. İki taraf birbirini anlamak için değil anlamamak için çaba gösterir.

    Tartışmada önemli olan bir diğer husus da tartışmada zaman mekan ve muhatabın kültür düzeyidir. İyi bir tartışma tüm bunların uygun bir şekilde bileşimi ile ortaya çıkar. Ama mekan iyi bir mekan değilse sonuç asla iyi olmaz. Hele bireyler arasında kültür düzeyi farkı varsa tartışmadan uzak durmak gerekir.

    Ahmet Haşim’den birkaç cümle:

    “Kendi yarattığı şimşekli bulutlardan fırtınalardan ve etrafına döktüğü feyizli çağlayanlardan yegane müteessir olmayan meğer onun genç başı imiş.”
    “Yorgun iskeletlerinin soğumuş kemiklerini güneşte ısıtmakla meşguldü.”
    “Vücudun çökmesi zekanın olgunluk zamanına tesadüf eder.”

  • GERGA

    GERGA

    https://knotsofancientoriginaydin.com/2021/01/15/gerga/

    Presentatin on the project: Zeynep TOKER

    GERGA

    1.Introduction

    How well do we know the history that lies beneath the ground where we live ?

    That’s the question we’re looking  for answers to. We want to explore our history, introduce the lesser-known or unknown sites by taking this opportunity that comes to our  feet today. But we didn’t think we’d get started so soon. When we first heard about Gerga, it was totally new to us. It’s a bit shame for a person who has lived in Aydin for many years. However, isn’t it fascinating to discover such a mysterious site on top of the paths  we often take? So are you ready?

    In this corner of our site we will introduce Gerga, a sacred place,  to you.  Now let’s find out some information on the subject.

    2.Brief History

    Gerga is an important center that reflects ancient Carian culture. The word ‘GERGA’ or ‘GERGAS ’written on the Stones in Cyrillic alphabet mean God or Goddess. It was a common area that all ancient cities in the Carian region consider Gerga sacred. It proves how important the city was. The temples that are still standing are made of large cut Stones. Due to the fact that many illegal excavations were carried out by treasure hunters, Aydin Provincial Directorate of Culture and Toursim has put it under protection. Fort he last 2 years, Assoc. Prof. Dr Murat Chekilmez from the Department of Archaeology at Adnan Menderes University has been conducting his research on Gerga. According to his research results and excavations, it stated that Gerga was a sacred place for people nearby its surroundings. In other words, it has played a vital role as a temple where people come to make a wish and sacrifice an animal so that their dreams can come true. During the field trip to Gerga, we could see that tremendous work of clearance and excavation has been done by Murat Chekilmez. We are grateful for his work.

    GERGA

    3. IMPORTANCE   

    Looking at its historical traces, we could say that Gerga is a historic sanctuary waiting to be discovered. Since other civilizations in the Carian region used Gerga as a common area, we think that the excavations will guide us to  recognize other civilizations too. It’s impossible not to be impressed! Gerga, a place to worship on top of the hills with its temples, animal statues, writing on the stones will attract a great number of local tourists across the Turkey and foreign tourists from around the world. This will be beneficial for both local and national economy.  We hope everyone will value and preserve this treasure of our local community greatly so that our next generation nationwide and worldwide could enjoy it.

    1.Giriş

     Yaşadığımız yerlerin altında kalan tarihi ne kadar tanıyoruz?

    İşte biz bütün bu soruya cevaplar arıyoruz. Bugün ayağımıza gelen bu fırsatı değerlendirerek biz de tarihimizi keşfetmek, bilinmeyenleri ortaya çıkarmak ve insanlara fayda sağlayacak şeyler yapmak istiyoruz. Ama işe bu kadar erken başlayacağımızı düşünmemiştik. Gerga’yı ilk duyduğumuzda sanki Aydın’da yaşamıyormuş gibiydik. Sık sık geçtiğimiz yolların üstünde böyle bir kutsal alanın keşfedilmesi çok etkileyici değil mi? Şimdi ise işe koyulduk ve araştırmaya başladık. Peki sen bizimle misin? Biz de geçmişimizi öğrenerek güzel yarınlar inşa etmek istiyoruz. O yüzden bu projedeyiz!

    Sitemizin bu köşesinde size Gerga’yı tanıtacağız. Şimdi konuyla ilgili biraz bilgi sahibi olalım.

    2.Tarihçe

    Gerga, Karya kültürünü yansıtan önemli bir merkezdir. Karya bölgesindeki bütün antik kentlerin kutsal saydığı ortak alan olması kentin ne kadar büyük bir öneme sahip olduğunu kanıtlar nitelikte. Hala daha ayakta olan tapınakları, büyük kesme taşlardan yapılmış; alınlığında ise Kiril alfabesinden oluşan Gergas yazıyor. İsmini MÖ 2000. yıldan almış. Daha öncesinde defineciler tarafından birçok kaçak kazı yapılması nedeniyle Aydın İl Kültür Müdürlüğü kenti korumaya almış. Şu anda ise kentle ilgili kazı ve araştırma işleriyle Adnan Menderes Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doçent Dr. Murat Çekilmez ilgilenmekte. Kazı ve temizleme çalışmalarından sonra araştırma sonuçlarına göre Gerga civarındaki yerleşim alanlarında yaşayan insanlar için bir kutsal alan rölünü taşıyordu. Başka bir değişle, insanların oraya gelip hayvan kurban ederek dilek tutmaya ve dua etmeye geldikleri bir kutsal alandı. Keşif gezimiz esnasında Murat Çekilmez ve ekibine ait çok büyük ölçüde kazı ve temizleme çalışmalarını yaptığını gördük. Ona minnettarız ve teşekkürlerimizi sunarız.

    3.ÖNEM

    Tarihçesinden de anlayacağımız gibi Gerga, keşfedilmeyi bekleyen büyük bir hazine. Karya bölgesindeki diğer medeniyetlerin ortak alan olarak Gerga’yı kullanması nedeniyle, kazılar sonucunda bize diğer uygarlıkları tanımakta da yol göstereceğini düşünüyoruz. Bundan etkilenmemek mümkün değil! Gerekli araştırmalar sonucunda bulunan bilgiler ve çıkarılan tapınak, taş vb. şeylerle halka açılması, bize her açıdan fayda sağlayacaktır. Türkiye’nin ve dünyanın dört bir yanından yerli yabancı turist çekecektir. Bu da hem ülke ekonomisi hem dünya tarihi için yararlı olacaktır. Umarım bu cevherin değerini bilelim ve onu koruyalım ki gelecek nesil hem ülke çapında hem dünyada bunun keyfini çıkarsın.